0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Uzman Klinik Psikolog Kübra TÖRİN “Tükenmişlik (Burnout) Sendromu Nedir ?” hakkında bilgilendirmede bulundu.

 Tükenmişlik sendromu bireyin iş hayatında, sosyal çevresinde, aile ve özel ilişkilerindeki etkileşimlerinden almış oldukları keyfi ve başarı duygusunu azaltan zihinsel ve fiziksel olarak tükenme durumudur. Bireyde yoğun, aşırı ve uzun süreli stresin sebep olduğu fiziksel, zihinsel ve duygusal tükenme hali tükenmişlik sendromu olarak adlandırılır. Tükenmişlik sendromu ne kadar hayatımızın her alanındaymış gibi gözükse de aslında iş hayatı stresinin bir türüdür. Tükenmişlik kavramı, çalışma ortamında meydana gelen stres faktörüne karşı bir tepki olarak ortaya çıkan psikolojik bir sendromdur.

TÜKENMİŞLİK SENDROMU BİREYİ NASIL ETKİLER ?

Yaşanan strese bağlı olarak hissedilen bu duygu ve durum kişinin hayatında devam ettiği sürece bireyin ilgisi ve motivasyonu kaybolmaya başlar, bununla birlikte üretkenlik de azalarak bireyin enerjisinin azalmasına, kendisini çaresiz, umutsuz ve isteksiz hissetmesine neden olmaktadır. Tükenmişlik sendromu bireyin yaşamında sadece iş hayatını değil aynı zamanda aile ve sosyal ilişkilerini de etkileyebilmektedir.

TÜKENMİŞLİK SENDROMU NEDEN OLUR ?

• Tükenmişlik sendromu genellikle iş stresiyle ilgilidir, birey iş yaşamında mutsuz ve keyifsiz hissederken normal günlük yaşamında kendisini daha iyi, keyifli ve mutlu hissedebilir.
• Bazı meslek grupları ve çalışanları diğer çalışanlara oranla daha fazla stres ve baskı altında hissedebilir.
• Gün içerisinde işlerini tamamlamak ve yetiştirmek için zaman baskısı altında olan kişilerde tükenmişlik sendromu görülme olasılıkları yüksektir.
• Yönetici ile çalışanlar arasındaki iletişim ve destek eksikliği çalışanlarda tükenmişlik sendromu yaşamasına neden olduğu görülmektedir. Desteklendiğini hisseden çalışanlarda tükenmişlik sendromu olma olasılığı düşük olduğu görülmektedir.
• Çalışanlar işlerini yaparken kendilerine dair beklentiler oluşturabilirler bu beklentilerin artmasına yönelik oluşturdukları stres ve beklentileri ile ilgili net olamadıkları durumlarda çalışanlarda tükenmişlik sendromu görülebilmektedir.
• Çalışan birey gün içerisinde iş yükünü yönetemediğini hissettiğinde umutsuzluk ve çaresizlik aynı zamanda telaş gibi duyguları ortaya çıkabilir, bu da kişide tükenmişlik sendromu görülmesine neden olmaktadır.
• Çalışan iş ortamında haksız muameleye maruz kaldığını hissettiği zaman bireyde tükenmişlik sendromuna neden olmaktadır.
• Uzun saatlerce çalışma ve bunun getirdiği performans kaygısı da bireyde tükenmeye yol açmaktadır.

TÜKENMİŞLİK SENDROMU BELİRTİLERİ NELERDİR ?

Tükenmişlik sendromu belirtilerini Fiziksel, Duygusal ve Davranışsal olarak üç şekilde ele alabiliriz.

Fiziksel belirtiler;

Yorgun ve bitkin hissetmek

• Uyku problemleri (uykuda düzensizlikler)
• İştah değişikliği (artma veya azalma)
• Baş ağrısı, karın veya kas ağrısı

Duygusal belirtiler;

• Başarısızlık veya yetersizlik hissi
• Umutsuzluk, çaresizlik ve keyifsizlik
• Odaklanma problemleri, dalgınlık
• Motivasyon eksikliği
• Kendini sorgulama, şüphe etme ve suçluluk hissi

Davranışsal belirtiler;

• Sosyal İzolasyon (sosyal çevreden ve aileden uzaklaşmak)
• Aşırı sinirsellik ve öfke patlamaları
• Sorumluluklarını yerine getirmeme (kaçma/kaçınma davranışı)
• Alkol kullanımı
• Yeme bozuklukları (aşırı yeme) gibi belirtiler gösterebilir.
• Tükenmişlik aynı zamanda uzun süre devam ediyorsa bununla birlikte depresyon veya anksiyete (kaygı) bozukluğu gibi ruhsal sağlığı etkileyebilecek sorunların da gelişmesini kolaylaştırabilir.

TÜKENMİŞLİK SENDROMU NASIL ÖNLENİR VE TEDAVİ EDİLİR ?

Normal hayatta çevrede tehlike tehdidi veya stresten kaçınmak imkansız gibi gözükebilir, fakat tükenmişlik sendromu ile baş etmek mümkündür. Bunun için atacağınız birtakım adımlar, çevredeki stres faktörünün tükenmişlik sendromuna dönüşmesini engelleyebilir.

Sevdiklerimize ve kendimize zaman ayırmak birey için duygusal ve ruhsal yönden bir rahatlama sağlar. Birlikte zaman geçirmek, belirli paylaşımlarda bulunmak stres ve tükenmişlik duygusuna karşı bir destek sağlar.

Spor veya egzersiz yapmak bireyin sadece fiziksel sağlığını korumak için değil aynı zamanda birey için mental sağlığının da korunmasında etkin bir rahatlama yöntemidir. Gün içerisinde zamanı olmayan bireylerin, fiziksel egzersizleri sağlaması için spor salonlarında veya kapalı yerlerde vakit harcamasına gerek yoktur. Bunun için günlük kısa yürüyüşler veya gün içerisinde iş arasında veya belirli zamanlarda birkaç defa tekrarlayabileceği hareketler birey için egzersiz rutinini günlük bir alışkanlık haline getirmesini kolaylaştırabilecek yöntemlerdir. Bunun yanında, ayrıca; yoga, pilates, meditasyon gibi hem zihni hem de bedeni dinlendiren egzersizler de bireyin tükenmişlik sendromu tedavisinde rahatlatıcı ve başarılı yöntemlerdir.

Yeterli uyku ve dengeli beslenme, gerek stres gerek diğer tüm sağlık durumları için baş etmede önemli bir adımdır. Bir yetişkin günde ortalama 8 saatlik (6 ila 9 saat arasında) uyku periyodunu sağladığında bunun yanında kendine sağlıklı bir beslenme programı oluşturduğunda zihin beden bütünlüğünü destekler ve daha kaliteli bir yaşam dengesi kazanmasına yardımcı olabilir.

Stresli zamanlarda, bireylerin yakın çevrelerinden ve alanında çalışan bir uzman tarafından destek almaları da tükenmişlik sendromu ile baş edebilmede önemli ve destekleyici bir adımdır.