Sonbaharın gelmesiyle birlikte ülkemizde grip vakaları artış göstermeye başlamıştır. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre, 2-15 Eylül tarihleri arasında rastgele bir grup hastadan alınan109 örnekten 2’sinde grip B virüsü tespit edilmiştir. Bu veriler, grip vakalarının yıl sonuna kadar kademeli olarak artış göstereceğine işaret etmektedir. Sağlık kuruluşlarına grip benzeri şikayetlerle başvuran hastalarda, en sık COVID-19 dışı koronavirüs türleri görülmekte, bunu ise rinovirüs vakaları takip etmektedir.

Grip Aşılarının Önemi ve Mevcudiyeti:

Gripten korunmanın en etkili yollarından biri aşı olmaktır. Neyse ki grip aşıları şu anda Türkiye’de bol miktarda bulunmaktadır ve herhangi bir aşı sıkıntısı yaşanmamaktadır. Pandemi döneminde uygulanmaya başlanan ve daha sonra gereksiz hale gelen algoritma sistemi de kaldırılmıştır. Bu sistem, grip aşısı olabilmek için sıralamanızı takip etmeyi zorunlu kılıyordu. Ancak artık böyle bir zorunluluk yoktur. Özellikle risk grubunda yer alan bireyler, herhangi bir doktorun reçetesi ile grip aşılarını kolaylıkla temin edebilirler. Bu sayede, aşılanmak isteyen kişilerin aşıya erişimi oldukça kolay hale gelmiştir.

Kimler Risk Grubundadır?

Grip aşısı, özellikle belirli risk grupları için son derece önemlidir. Bu gruplar, grip virüsüne yakalanma riskinin daha yüksek olduğu veya hastalığın ciddi komplikasyonlara yol açabileceği kişileri kapsamaktadır. Bu risk grupları şunlardır:

1. Gebeler: Hamile kadınlar, grip virüsüne karşı savunmasız olabilir ve enfeksiyon ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
2. 6 ay – 5 yaş arasındaki çocuklar: Küçük çocuklar, bağışıklık sistemleri tam gelişmediği için gripten daha fazla etkilenebilirler.
3. Sağlık çalışanları: Hastalarla doğrudan temas eden sağlık çalışanları, virüsü hem kapma hem de başkalarına bulaştırma riski taşırlar.
4. 50 yaş ve üzeri bireyler: Yaş ilerledikçe, bağışıklık sistemi zayıflar ve bu da grip komplikasyonlarının görülme ihtimalini artırır.
5. Bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler: Kanser tedavisi görenler, kortizon kullananlar veya doğuştan bağışıklık sistemi zayıf olanlar bu gruba dahildir.
6. Kronik akciğer hastalığı olanlar: Özellikle KOAH ve astım gibi hastalıklara sahip bireyler, grip geçirdiklerinde daha ciddi solunum sorunları yaşayabilirler.
7. Kronik kalp hastalığı olanlar: Koroner arter hastalıkları da dahil olmak üzere kalp rahatsızlığı olan kişiler için grip daha ciddi bir tehdit oluşturabilir.
8. Kronik karaciğer hastalığı olanlar: Karaciğer sorunları olan bireyler, grip nedeniyle daha ciddi sağlık problemleri yaşayabilirler.
9. Diyabet hastaları: Kan şekeri kontrolü zorlaşabileceği için, grip diyabet hastaları için ekstra risk taşır.
10. Uzun süreli aspirin tedavisi alanlar: Özellikle çocuklar ve ergenler için aspirin kullanımı grip ile birleştiğinde ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
11. Kreş ve bakımevi çalışanları ve sakinleri: Bu ortamlarda virüs çok kolay yayılabilir, bu nedenle aşılanma önemlidir.
12. Yaşlı ve kronik hastalığı olan yakınlarına bakanlar: Evde bu tür bireylerle yaşayan veya onlara bakan kişiler, hem kendilerini hem de bakım verdikleri kişileri korumak için aşı olmalıdırlar.

Korunma Yöntemleri:

Grip aşısı, hastalığın şiddetini önemli ölçüde azaltırken komplikasyon riskini de düşürmektedir. Ancak yalnızca aşı olmak yeterli değildir; gripten korunmak için hijyen kurallarına dikkat etmek de son derece önemlidir. Elleri sık sık ve doğru şekilde yıkamak, kalabalık ortamlardan kaçınmak, kapalı ve havasız alanlarda uzun süre bulunmamak gibi basit ama etkili tedbirler, grip virüsünün yayılmasını engelleyebilir. Özellikle risk grubundaki bireylerin bu konuda daha dikkatli olmaları gerekmektedir.

Sonuç olarak, grip vakalarının artış gösterdiği bu dönemde, özellikle risk grubunda olan kişilerin aşılarını gecikmeden yaptırmaları son derece önemlidir. Aşıya erişim kolay olduğu gibi, gripten korunmanın en etkili yolu olmaya devam etmektedir.

Dr. Uğur ÖZDAĞLI

Çocuk Hekimi